ΟΝΑΣΑΝΔΡΟΥ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ

 p390  IV. [Περὶ τοῦ ὅτι δεῖ τὴν ἀρχὴν τοῦ πολέμου ἐξ εὐλόγου αἰτίας ἐπάγειν]​1

1 Τὰς δ’ ἀρχὰς τοῦ πολέμου μάλιστά φημι χρῆναι φρονίμως συνίστασθαι καὶ μετὰ τοῦ δικαίου πᾶσι φανερὸν γίγνεσθαι πολεμοῦντα· τότε γὰρ καὶ θεοὶ συναγωνισταὶ τοῖς στρατεύουσιν εὐμενεῖς καθίστανται,​2 καὶ ἄνθρωποι προθυμότερον ἀντιτάττονται τοῖς δεινοῖς·​3 2 εἰδότες γάρ, ὡς οὐκ ἄρχουσιν ἀλλ’ ἀμύνονται,​4 τὰς ψυχὰς ἀσυνειδήτους κακῶν ἔχοντες ἐντελῆ​5 τὴν ἀνδρείαν​6 εἰσφέρονται, ὡς, ὅσοι γε νομίζουσι νεμεσήσειν​7 τὸ θεῖον ἐπὶ τῷ παρὰ τὸ δίκαιον ἐκφέρειν πόλεμον, αὐτῇ τῇ οἰήσει, κἂν μή τι δεινὸν ἀπὸ τῶν πολεμίων ἀπαντήσειν μέλλῃ,​8 προκατορρωδοῦσιν. 3 διὰ τοῦτο δεῖ τὸν στρατηγόν, ὧν τε βούλεται τυχεῖν καὶ ὧν μὴ παραχωρῆσαι, λόγῳ καὶ πρεσβείαις προκαλεῖσθαι​9 πρῶτον, ἵν’ ἐν τῷ μὴ συγκαταβαίνειν τοῖς ἀξιουμένοις τοὺς ἐναντίους​10 ἀνάγκῃ δοκῇ,​11 καὶ μὴ προαιρέσει τὴν δύναμιν ἐξάγειν πολεμήσουσαν,​12 ἐπιμαρτυράμενος​13 τὸ θεῖον, ὡς οὔτε καταφρονῶν ὧν συμβαίνει τοὺς πολεμοῦντας πάσχειν, ἀνεμεσήτως ἔπεισιν, οὔτε ἐκ παντὸς τρόπου τὰ δεῖνα δρᾶσαι προῃρημένος τοὺς πολεμίους.​14 4 εἰδέναι δὲ χρή, καθότι οὐ μόνον οἰκίας  p392 καὶ τείχους ἐδραιότερον ὑφίστασθαι δεῖ τὸν θεμέλιον, ὡς ἀσθενοῦς γε ὄντος​15 συγκαταρρυησομένων​16 καὶ τῶν ἐποικοδομουμένων, ἀλλὰ καὶ πολέμου τὰς​17 ἀρχὰς δεῖ κατασκευασάμενον ἰσχυρῶς καὶ κρηπῖδα περιθέμενον ἀσφαλείας,​18 οὕτως ἐξάγειν τὰς δυνάμεις· ὧν γὰρ ἀσθενῆ τὰ πράγματά ἐστιν, ἐπειδὰν οὗτοι μέγα βάρος ἀναλάβωσιν πολέμου, ταχὺ θλίβονται καὶ ὑστεροῦσιν. 5 ὅθεν, ὥσπερ ἀγαθὸν κυβερνήτην ἐκ λιμένος ἐξαρτυσάμενον τὸ​19 σκάφος καὶ τὰ παρ’ αὑτῷ​20 ἅπαντα ποιήσαντα, τότ’ ἐπιτρέπειν​21 χρὴ τῇ τύχῃ, ὡς αἴσχιστόν γε​22 καὶ σφαλερὸν ὑποδείξαντα πολέμου κίνησιν, ὥστε καὶ διὰ θαλάττης ἤδη καὶ διὰ γῆς ἄγειν τὸ στράτευμα, κἄπειτα πρύμναν κρούεσθαι·​23 6 τῆς μὲν γὰρ ἀνοίας καὶ προπετείας ἕκαστος κατεγέλασεν, τῆς δ’ ἀσθενείας κατεφρόνησεν,​24 οἱ δ’ ἐχθροί, οἵτινές ποτ’ ἂν ὦσιν, κἂν μὴ πάθωσιν, ὡς οὐχὶ μὴ βουληθέντας​25 ἀλλ’ οὐ δυνηθέντας διαθεῖναί τι​26 δικαίως ἐμίσησαν.

V. [Περὶ τοῦ ἐξιλεοῦσθαι πρῶτον ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν τὸ θεῖον​27 ὁ στρατηγὸς ἐξάγων εἰς πόλεμον]​28

Ἐξαγέτω δὲ τὰς δυνάμεις ὁ στρατηγὸς καθαρὰς ἢ οἷς νόμοι​29 ἱεροὶ ἢ οἷς μάντεις ὑφηγοῦνται καθαρσίοις,  p394 πᾶσαν, εἴ τις ἢ δημοσίᾳ​30 κηλὶς ἢ ἰδίου μολύσματος​31 ἑκάστῳ σύνεστιν, ἀποδιοπομπούμενος.

---

The Loeb Editor's Notes:

1 Title om. F.

2 θεὸς συναγωνιστὴς τοῖς στρατεύμασιν εὐμενὴς καθίσταται vGH (a Christian interpolation).

3 ἐναντίοις Köchly.

4 ἀμύνωνται PGH.

5 ἐντελεῖ corr. to ἐντελῆ F m2(?): ἐντελεῖ AB.

6 ἀνδρίαν v.

7 μὴ νεμεσήσειν vGH.

8 Koraes: μέλλει Ω.

9 F (also conj. by Schwebel): προσκαλεῖσθαι vGH.

10 FCGH: τοὺς ἀξίους τοῖς ἐναντίοις ENPRV.

11 δοκεῖ v (incl. P) GH.

12 F (also conj. by Koraes): πολεμοῦσαν vGH.

13 ἐπιμαρτυρόμενος vGH.

14 FC: προηρημένος τοῖς πολεμίοις GH: προηρημένοις τοῖς πολεμίοις Pv.

15 FENRGH: ὄντας PA m2 and "quidam libri" (Schwebel).

16 A m2 GH (v?): συγκαταρτισομένων F.

17 PGH: τοῦ πολέμου τὰς v: πολεμοῦντας F.

18 Köchly suggests ἀσφαλῶς.

19 Om. vGH.

20 Köchly: αὐτῷ ENR: αὐτῶν vGH: αὐτὸν F: παρ’ αὑτῷ περὶ αὐτὸ von Rohden.

21 F (and Leo, Tactica, XX.170 ἐπίτρεπε): ἐπιτρέχειν vGH.

22 τε vGH.

23 Ω: κρούσασθαι Köchly, after the emendation in A.

24 κατεφρόνησαν F, followed by an interval, as though a chapter ended here, with the first letter of μὴ rubricated.

25 βουληθέντα
25 βουληθέντες G: βουληθέντα H.

26 Added by Köchly.

27 τὸ θεῖον GH: om. v.

28 Om. F (whole title): in text GH.

29 ὡς νόμοι PGH: ὡς οἱ νόμοι ENR.

30 δημοσία Ω.

31 Köchly: ἢ  (or ἦ F) διαμολύσματος FPGH: διαμόλυσμα R.

◂ previous						next ▸
Images with borders lead to more information. The thicker the border, the more information. (Details here.)
ΑΝΩ:		Onasander	Ἀρχαία Στρατιωτική Ἱστορία	Στρατιωτικὴ Ἱστορία	Εἴσοδος
			Κλασικά Κείμενα	ΛακουσΚούρτιος
A page or image on this site is in the public domain ONLY if its URL has a total of one *asterisk. If the URL has two **asterisks, the item is copyright someone else, and used by permission or fair use. If the URL has none the item is © Bill Thayer. See my copyright page for details and contact information.