Solitas galea fulgere comas,

Stilicho, molli necte corona.

cessent litui saevumque procul

Martem felix taeda releget.

5 tractus ab aula rursus in aulam

redeat sanguis. patris officiis

iunge potenti pignora dextra.

gener Augusti pridem fueras,

nunc rursus eris socer Augusti.

10 quae iam rabies livoris erit?

vel quis dabitur color invidiae?

Stilicho socer est, pater est Stilicho.

Urbs in conspectu montana cacumina velat

tranquillo praetenta mari. ducentia portum

cornua pacatas removent Aquilonibus undas.

hic exarmatum terris cingentibus aequor

5 clauditur et placidam discit servare quietem.

Quidquid Castalio de gurgite Phoebus anhelat,

quidquid fatidico mugit cortina recessu,

carmina sunt; sed verba negant communia Musae.

carmina sola loquor: sic me meus implet Apollo.

Non tales quondam species tulit armentorum

tellus tergemino subdita Geryoni.

non tales, Clitumne, lavas in gurgite tauros,

Tarpeio referunt quos pia vota Iovi.

5 non talis Tyrias sparsisse iuvencus harenas

dicitur, optatum quando revexit onus.

non Cretaeus ager nec amati conscia tauri

Gnosos nec similes paverit Ida feros.

ipse et dispariles monstro commissus in artus

10 qui crimen matris prodidit​1 ore novo

Cres puer haud talem potuisset reddere formam,

portassent totum si fera membra patrem.

Est procul ingenti regio summota recessu,

insula qua resides fluctus mitescere cogit

in longum producta latus, fractasque per undas

ardua tranquillo curvantur brachia portu.

In iaculum, quodcumque gerit, dementia mutat.

omnibus armatur rabies. pro cuspide ferri

cuncta volant, dum dextra ferox in vulnera saevit.

pro telo geritur quidquid suggesserit ira.

1.

Quis dedit innumeros uno de marmore vultus?

surgit in aurigam currus, paribusque lupatis

unanimi frenantur equi: quos forma diremit,

materies cognata tenet discrimine nullo.

2.

Vir redit in currum; ducuntur ab axe iugales;

ex alio se quisque facit. quae tanta potestas?

una silex tot membra ligat ductusque per artem

mons patiens ferri varios mutatur in artus.

Quid non saevus Amor flammarum numine cogat?

sanguinis en fetum mater amare timet.

pectore dum niveo miserum tenet anxia nutrix,

inlicitos ignes iam fovet ipsa parens.

5 ultrices pharetras tandem depone, Cupido.

consule iam Venerem: forsan et ipsa dolet.

Nominis umbra manet veteris; nam dicere birrum,

si Castor iuret, castoreum nequeo.

sex emptus solidis! quid sit, iam scire potestis:

si mihi nulla fides, credite vel pretio.

Pulchris stare diu Parcarum lege negatur.

magna repente ruunt; summa cadunt subito.

hic formosa iacet: Veneris sortita figuram

egregiumque decus invidiam meruit.

Fontibus in liquidis paulum requiesce, viator,

atque tuum rursus carpe refectus iter.

 p186  lympharum dominum nimium miraberis, hospes,

inter dura viae balnea qui posuit.

Quae tibi cum pedibus ratio? quid carmina culpas?

scandere qui nescis, versiculos laceras?

"claudicat hic versus; haec" inquit "syllaba nutat";

atque nihil prorsus stare putat podager.

Dulcia dona mihi semper tu, Maxime, mittis,

et, quidquid mittis, mella putare decet.

Paupertas me saeva domat dirusque Cupido:

sed toleranda fames, non tolerandus amor.

Esuriens pauper telis incendor amoris.

inter utrumque malum deligo pauperiem.

Italiae commune decus, Rubiconis amoeni

incola, Romani fama secunda fori,

 p194  Graiorum populis et nostro cognite Nilo

(utraque gens fasces horret amatque tuos):

5 carmina ieiunas poscis solantia fauces?

testor amicitiam nulla fuisse domi.

nam mihi mox nidum pennis confisa relinquunt

et lare contempto non reditura volant.

Torvus aper fulvusque leo coiere superbis

viribus, hic saeta saevior, ille iuba;

hunc Mars, hunc laudat Cybele. dominatur uterque

montibus; Herculeus sudor uterque fuit.

Fallaces vitreo stellas componere mundo

et vaga Saturni sidera saepe queri

venturumque Iovem paucis promittere nummis

Cureti genitor noverat Uranius.

5 in prolem dilata ruunt periuria patris

et poenam merito filius ore luit.

nam spurcos avidae lambit meretricis hiatus

consumens luxu flagitiisque domum

et, quas fallacis collegit lingua parentis,

10 has eadem nati lingua refundit opes.

Si tua, Cureti, penitus cognoscere quaeris

sidera, patre tuo certius ipse loquar.

quod furis, adversi dedit inclementia Martis;

quod procul a Musis, debilis Arcas erat;

 p272  5 quod turpem pateris iam cano podice morbum,

femineis signis Luna Venusque fuit;

attrivit Saturnus opes. hoc prorsus in uno

haereo: quae cunnum lambere causa facit?

Transferat huc liquidos fontes Heliconia Nais

et patulo conchae divitis orbe fluat.

namque latex doctae qui laverit ora Serenae,

ultra Pegaseas numen habebit aquas.