Formosam Donacen puer Idas et puer Alcon

ardebant rudibusque annis incensus uterque

in Donaces venerem furiosa mente ruebant.

hanc, cum vicini flores in vallibus​1 horti

5 carperet et molli gremium compleret acantho,

invasere simul venerisque​2 imbutus​3 uterque

tum primum dulci carpebant gaudia furto.

hinc amor et pueris iam non puerilia vota:

quis anni​4 ter quinque † hiemes et cura iuventae.​5

10 sed postquam Donacen duri clausere parentes,

quod non tam tenui filo de voce sonaret

sollicitumque foret pinguis sonus, improba cervix

suffususque rubor crebro venaeque tumentes,

tum vero ardentes flammati pectoris aestus

15 carminibus dulcique parant relevare querella;

ambo aevo cantuque pares nec dispare forma,

ambo genas leves, intonsi crinibus ambo.

atque haec sub​6 platano maesti solatia casus

alternant, Idas calamis et versibus Alcon.

20  p466  I. "quae colitis silvas, Dryades, quaeque antra, Napaeae,

et quae marmoreo pede, Naiades, uda secatis

litora purpureosque alitis per gramina flores:

dicite, quo Donacen prato, qua forte sub umbra

inveniam, roseis stringentem lilia palmis?

25 nam mihi iam trini perierunt ordine soles,

ex quo consueto Donacen exspecto sub antro.

interea, tamquam nostri solamen amoris

hoc foret aut nostros posset medicare furores,

nulla meae trinis tetigerunt gramina vaccae

30 luciferis, nullo libarunt amne liquores;

siccaque fetarum lambentes ubera matrum

stant vituli et teneris mugitibus aera​7 complent.

ipse ego nec iunco molli ne vimine lento

perfeci calathos cogendi lactis in usus.

35 quid tibi, quae nosti, referam? scis mille iuvencas

esse mihi, nosti numquam mea mulctra vacare.

ille ego sum, Donace, cui dulcia saepe dedisti

oscula nec medios dubitasti rumpere cantus

atque inter calamos erranti labra petisti.

40 heu, heu! nulla meae tangit te cura salutis?

pallidior buxo violaeque simillimus erro.

omnes ecce cibos et nostri pocula Bacchi

horreo nec placido memini concedere somno.

te sine, vae misero, mihi lilia fusca​8 videntur

45  p468  pallentesque rosae nec dulce rubens hyacinthus,

nullos nec myrtus nec laurus spirat odores.

at si tu venias, et candida lilia fient

purpureaeque rosae, et dulce rubens​9 hyacinthus;

tunc mihi cum myrto laurus spirabit odores.

50 nam dum Pallas amat turgentes unguine​10 bacas,

dum Bacchus vites,​11 Deo​12 sata, poma Priapus,

pascua laeta Pales, Idas te diligit unam."

haec Idas calamis. tu, quae responderit Alcon

versu, Phoebe, refer: sunt curae​13 carmina Phoebo.

55 A. "o montana Pales, o pastoralis Apollo,

et nemorum Silvane potens, et nostra Dione,

quae iuga celsa tenes Erycis, cui cura iugales

concubitus hominum totis conectere saeclis:

quid merui? cur me Donace formosa relinquit?

60 munera namque dedi, noster quae non dedit Idas,

vocalem longos quae ducit aedona cantus;

quae licet interdum, contexto vimine clausae​14

cum parvae patuere fores, ceu libera ferri

norit​15 et agrestes inter volitare volucres,

65 scit rursus remeare domum tectumque subire,

viminis et caveam totis praeponere silvis.

praeterea tenerum leporem geminasque palumbes

nuper, quae potui, silvarum praemia misi.

 p470  et post haec, Donace, nostros contemnis amores?

70 forsitan indignum ducis, quod rusticus Alcon

te peream, qui mane boves in pascua duco.

di pecorum pavere greges, formosus Apollo,

Pan doctus, Fauni vates et pulcher Adonis.

quin etiam fontis speculo me mane notavi,

75 nondum purpureos Phoebus cum tolleret ortus

nec tremulum liquidis lumen splenderet in undis:

quod vidi, nulla tegimur lanugine malas;

pascimus et crinem; nostro formosior Ida

dicor, et hoc ipsum mihi tu iurare solebas,

80 purpureas laudando genas et lactea colla

atque hilares oculos et formam puberis aevi.

nec sumus indocti calamis: cantamus avena,

qua divi cecinere prius, qua dulce locutus

Tityrus e silvis dominam pervenit in urbem.

85 nos quoque te propter, Donace, cantabimur urbi,

si modo coniferas inter viburna cupressos

atque inter pinus corylum frondescere fas est."

sic pueri Donacen toto sub sole canebant,

frigidus e silvis donec descendere​16 suasit

Hesperus et stabulis pastos inducere tauros.